VỀ TỰ DO

Khái niệm tự do được tranh cãi từ thời cổ đến nay. Khái niện tự do phủ định (negative freedom hay liberty) và tự do...

Từ Phát triển đến Dân chủ

Don Slater và Joseph Wong trình bày lý thuyết chuyển đổi dân chủ từ sức mạnh độc đoán qua 12 nghiên cứu trường hợp trong vùng họ gọi là châu Á kiến tạo-phát triển gồm Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Trung Quốc, Hongkong, Việt Nam, Cambodia, Thái Lan, Myanmar, Singapore, Malysia và Indonesia

CHỦ ĐỘNG DÂN CHỦ HÓA Ở VIỆT NAM

Bài Vì sao Phan Châu Trinh chưa thành công, Luật khoa Tạp chí 08-02-2024, phác thảo một lộ trình dân chủ hóa ở Việt Nam. Bài này (có thể coi như Phụ lục của bài trước) làm rõ thêm chúng ta có thể chủ động làm việc này trước Trung Quốc không? Do mối quan hệ của hai đảng cộng sản cầm quyền ở hai nước có thể đưa ra 2 khẳng định: 1) nếu Trung Quốc dân chủ hóa, thì Việt Nam sẽ dân chủ hóa theo trong thời gian ngắn; và 2) nếu Trung Quốc không dân chủ hóa Việt Nam vẫn có thể dân chủ hóa trước Trung Quốc. Phụ lục này muốn làm rõ 2 khẳng định trên và điểm qua tình hình hiện tại, và có lẽ quá trình chuyển đổi dân chủ sắp bắt đầu nên bài này cũng bàn một số việc có thể làm trước mắt để thúc đẩy quá trình dân chủ hóa ở Việt Nam nhằm làm rõ hơn các quan niệm lý luận, nhận thức về tình hình một cách khách quan, nhằm  tránh “sự tuyệt vọng” hay “hy vọng quá mức” một cách thiếu căn cứ.

TROLLING BẢN THÂN CHÚNG TA ĐẾN CHẾT – Dân chủ trong thời đại media xã hội

Trong bản tiếng Việt này từ troll được để nguyên và muốn nó trở thành một từ Việt mới, nó có thể là một động từ (với nghĩa bạn sẽ rõ trong phần dẫn nhập và những trang chính của cuốn sách mà đại thể là cố ý chọc tức, chơi khăm, gây khó chịu, làm nhục ai đó trên media xã hội), nó có thể là danh từ chỉ người làm việc troll đó (trolling). Tiêu đề của cuốn sách nhại tiêu đề của cuốn Amusing Ourselves to Death (Chúng ta Tự-mua Vui đến Chết) của Neil Postman (1985) bàn về ảnh hưởng của truyền hình đến diễn ngôn công cộng. Ảnh hưởng sâu rộng của Internet nói chung và của media xã hội nói riêng đến đời sống kinh tế, xã hội, chính trị, văn hóa được quá nhiều sách nói đến và bên cạnh những ảnh hưởng rất tốt của công nghệ cũng có những ảnh hưởng rất xấu mà vài cuốn trong tủ sách SOS2 cũng đề cập (thí dụ cuốn thứ 37, cuốn 60 hay cuốn 66 về công nghệ nói chung). Vấn đề cốt lõi vẫn là con người chúng ta sử dụng công nghệ như thế nào, cho mục đích gì. Cuốn sách này bàn sâu về tác động của các troll và sự trolling trong media xã hội lên không gian công cộng, lên diễn ngôn công cộng và như thế lên chính trị và dân chủ, cũng như nguồn gốc sâu xa của nó, chứ không chỉ vấn đề công nghệ. Mỗi hiện tượng văn hóa như trolling có rất nhiều nguyên nhân và việc tìm ra (vài) nguyên nhân chính là hết sức quan trọng để tìm ra cách đúng để chống lại các tác động xấu của nó. Cuốn sách này không chỉ là một phê bình văn hóa trolling mà rất rất nhiều người Việt Nam chúng ta cũng cảm thấy hàng ngày, hàng giờ trên media xã hội nếu để ý. Bạn đọc sẽ bắt gặp những khái niệm triết học tưởng chừng rất khô khan và khó hiểu như những khái niệm về công lý, đạo đức, cái tốt, cái xấu, bình đẳng, …, cho đến những vấn đề về sự khác biệt giữa văn hóa đọc và văn hóa nghe nhìn,…được tác giả diễn giải khá dễ hiểu và lý thú. Theo tác giả trong việc xây dựng một tinh thần tin cậy nhằm để đối phó với văn hóa trolling, để xây dựng hay bảo vệ dân chủ (ở những nước dân chủ), các trường công có vai trò cốt yếu. Những người quan tâm đến giáo dục, đến tình hình của các nhà giáo, học sinh, sinh viên sẽ rất lý thú với những ý tưởng không mới nhưng được tác giả diễn giải một cách rất mạch lạc về mục tiêu của giáo dục là gì, và trường học nên được tổ chức ra sao. Việc xây dựng một tinh thần tin cậy đòi hỏi cải cách giáo dục triệt để cũng như cải cách hệ thống kinh tế sâu rộng mà là những vấn đề rất quan trọng và thường gây tranh cãi. Những gợi ý của cuốn sách chắc chắn cũng thế và chỉ qua đối thoại, tranh luận và xây dựng tinh thần tin cậy chúng ta mới có thể hy vọng tìm ra, thử, đánh giá và thử lại những cải cách đó và tiến hành những cải cách mới. Đây là một cuốn sách rất thời sự, giúp chúng ta hiểu tình hình chính trị, xã hội hiện tại trên thế giới và cũng đưa ra những ý tưởng nhằm cải thiện tình hình, xây dựng và bảo vệ dân chủ. Tôi chân thành giới thiệu cuốn sách ngắn, dễ đọc này cho những người quan tâm đến văn hóa, giáo dục, chính trị, cho các nhà văn, các nghệ sĩ, các nhà giáo, các nhà báo và nhất là sinh viên, học sinh cũng như tất cả những ai quan tâm đến đời sống xã hội, kể cả những người nghiện media xã hội mà không biết hay biết nhưng không cai được. Bản tiếng Việt chắc chắn còn nhiều thiếu sót mong quý bạn đọc lượng thứ và góp ý để cải thiện bản dịch. Tôi hy vọng cuốn sách này, cũng như những cuốn khác trong tủ sách SOS2, khơi mào những cuộc tranh luận, đối thoại có tính xây dựng giữa các bạn đọc.

CHÍNH PHỦ TÌNH CỜ

Cuốn sách Chính phủ Tình cờ (Government of Chance) tóm tắt lịch sử rút thăm chính trị từ thời Athens đến ngày nay

DÂN CHỦ ÍT HƠN 10%

Bạn đọc đang cầm trên tay cuốn thứ bốn mươi lăm* của tủ sách SOS2, cuốn Dân chủ Ít hơn 10% của Garett Jones (10%...

Huy động cho Dân chủ

LỜI GIỚI THIỆU   Bạn đọc cầm trên tay cuốn thứ bốn mươi* của tủ sách SOS2, cuốn Huy động cho Dân chủ–So sánh 1989...